Nieustannie rozwijający się organizm dziecka w wieku przedszkolnym potrzebuje całej listy składników odżywczych, by właściwie funkcjonować. Witamina D i wapń odgrywają tu szczególną rolę. To sprzymierzeńcy nie tylko mocnych kości, ale również ogólnego stanu zdrowia dziecka. Co o nich wiesz? Poniżej odpowiedzi na pytania dotyczące witaminy D i wapnia, które rodzice dzieci zadają sobie najczęściej

Dlaczego zawartość witaminy D i wapnia w diecie dzieci jest tak ważna?

Badania pokazują, że dzieci w wieku przedszkolnym mają dietę zbyt ubogą zarówno w wapń, jak i w witaminę D. Niedobory wapnia w diecie dotyczą 50% polskich czterolatków, a niedobory witaminy D aż 98% dzieci^[1]. Wyniki te oznaczają, że warto edukować na temat witaminy D i wapnia. Rodzice powinni znać dobre źródła tych cennych składników, by uzupełniać ich niedobór w diecie dzieci.

Czy prawdą jest, że wystawianie skóry na słońce może pokryć zapotrzebowanie organizmu na witaminę D?

Owszem, witamina D może pochodzić z tzw. syntezy skórnej, gdy wytwarzana jest pod wpływem promieni słonecznych. Już kilkanaście minut kąpieli słonecznej jest w stanie pokryć dzienną dawkę witaminy D. Dlaczego więc często słyszymy o tym, że synteza skórna witaminy D nie jest wystarczająca? Po pierwsze rodzice mają tendencję do ochrony dzieci przed słońcem – przebywanie w cieniu czy używanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym skutecznie ograniczają powstawanie witaminy D w organizmie. Po drugie żyjemy w klimacie, gdzie słonecznych dni jest po prostu zbyt mało.

Czy suplementacja witaminy D jest niezbędna?

Dzienne zapotrzebowanie na witaminę D dla dzieci i młodzieży wynosi między 600 a 1000 j.m. na dobę (15-25 μg/dobę). W związku z tym specjaliści zalecają, by rozważyć suplementację witaminą D, zwłaszcza w mało słonecznych miesiącach (od września do kwietnia). Pamiętajmy, że dotyczy to nie tylko niemowląt, ale również starszych dzieci.

Czy istnieje dieta, która w pełni zaspokoi zapotrzebowanie organizmu na witaminę D?

Witamina D jak najbardziej mieć swoje źródło w diecie: ryby czy żółtko jaja stanowią jej cenne źródło. Jednak, by pokryć zapotrzebowanie na witaminę D, dziecko musiałoby codziennie zjeść dużą ilość ryb i jajek, co jest niewykonalne. Dlatego szukajmy produktów, wzbogaconych witaminą D. Produkty mleczne z dodatkiem witaminy D są także źródłem wapnia – tak cennego składnika diety dla dzieci w wieku przedszkolnym.

Czy szklanka mleka dziennie pokryje zapotrzebowanie kilkulatka na wapń?

Wapń znajduje się przede wszystkim w produktach mlecznych i mleku, a także w rybach oraz wybranych produktach pochodzenia roślinnego. Dziecko w wieku 4-8 lat potrzebuje 800 mg wapnia dziennie. W związku z tym, że produkty mleczne są źródłem dobrze przyswajalnego wapnia, powinny one stanowić ważny element codziennej diety dziecka. Szklanka mleka to jednak za mało, by pokryć dobowe zapotrzebowanie na wapń. Powinniśmy dostarczyć dziecku 3-4 porcje produktów mlecznych. Mogą to być oprócz mleka: żółty ser, serki czy jogurty, szczególnie te wzbogacone dodatkowo w witaminę D. Wybierając produkty bogate w wapń, zawsze sprawdzajmy, jak jego ilość przekłada się na wielkość porcji: zdecydowanie łatwiej będzie dziecku zjeść plaster sera żółtego (30 g) niż 100 g migdałów – a te dwie rzeczy dostarczą mu tyle samo wapnia.

Czy produkty mleczne są najlepszym źródłem zarówno witaminy D jak i wapnia?

Produkty mleczne zawierają wapń oraz witaminę D – tę drugą jednak w małych ilościach. Warto wybierać więc takie artykuły, które są w nią dodatkowo wzbogacone. Bardzo dobrze, gdy witamina D i wapń idą w parze: witamina D wpływa korzystnie na wchłanianie wapnia. Pamiętajmy, że organizm wykorzystuje wapń do budowy kości i zębów. Witamina D wspiera wapń nie tylko w dbaniu o zdrowe kości, ale wzmacnia również odporność i co najważniejsze – ma znaczenie w zapobieganiu chorobom cywilizacyjnym!

Tab. 1. Zawartość witaminy D w produktach spożywczych

Źródło: Polskie zalecenia dotyczące profilaktyki niedoborów witaminy D – 2009, „Postępy Nauk Medycznych” 2010, nr 5, s. 356-359.\

Tab. 2. Zawartość wapnia w porcjach produktów spożywczych

Źródło: Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B., Iwanow K.: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005.