Niskie ciśnienie tętnicze krwi, określane też jako niedociśnienie, czy hipotonia, to trudna do zdefiniowania przypadłość. Nie ma określonej konkretnej wartości ciśnienia, która wskazywałaby w jednoznaczny sposób na hipotonię. Wg niektórych lekarzy na stan obniżonego ciśnienia krwi wskazuje wynik poniżej 100/60 mm Hg, jednak dopiero przewlekle utrzymujące się ciśnienie poniżej tej wartości pozwala na zdiagnozowanie tzw. niedociśnienia samoistnego (konstytucjonalnego).

Trudno mówić o hipotonii jako o chorobie. Osoby z niskim ciśnieniem tętniczym krwi cechuje statystycznie dłuższa średnia długość życia oraz mniejsza skłonność do wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych. Niestety, niektórzy pacjenci z przewlekłą hipotonią uskarżają się na zespół objawów złego samopoczucia, takich jak: uczucie zmęczenia, apatia, senność, bóle głowy, nudności, dezorientacja, problemy z widzeniem. Przy niedociśnieniu występuje też zwiększona skłonność do zawrotów głowy i omdleń.

Objawy nasilają się z reguły przy nagłej zmianie pozycji ciała. Wśród przyczyn obniżonego ciśnienia tętniczego krwi wymienia się m.in: zmniejszone napięcie ścian naczyń tętniczych w tzw. niedociśnieniu pierwotnym oraz niedoczynność nadnerczy, obwodowa niewydolność krążenia, wstrząs, krwotok czy przedawkowanie niektórych leków w hipotonii wtórnej.

Jak szybko podnieść ciśnienie?

Obniżone ciśnienie tętnicze krwi z reguły nie wymaga leczenia. W przypadku uciążliwych objawów, towarzyszących hipotonii, podejmuje się niekiedy pewne działania, mające na celu poprawę samopoczucia. Ważne, aby zapewnić organizmowi dostateczną podaż płynów (minimum 2 l dziennie). Pozwoli to na zachowanie prawidłowej objętości krążącej krwi. Jeśli dolegliwości związane z niedociśnieniem nasilają się przy zmianie pozycji z leżącej na stojącą, należy pamiętać by zachować szczególną ostrożność przy wstawaniu. Najbezpieczniejsza jest stopniowa zmiana pozycji ciała. Dobre rozwiązanie stanowi także założenie obcisłych, uciskowych skarpet przed wstaniem z łóżka, co powinno zahamować odpływ krwi do kończyn dolnych. Skuteczne w zwalczaniu dolegliwości związanych z hipotonią okazuje się wypicie kawy lub herbaty. Zawarta w tych napojach kofeina stymuluje funkcjonowanie Ośrodkowego Układu Nerwowego, podnosi ciśnienie tętnicze oraz zwiększa częstość bicia serca. Warto zwrócić uwagę, że wrażliwość na kofeinę jest cechą indywidualną, to znaczy że nie u każdego efekty po spożyciu będą takie same. Kolejną sprawdzoną metodą na podwyższenie ciśnienia tętniczego jest stosowanie częstych kąpieli pod prysznicem o zmiennej temperaturze wody oraz odpowiednia aktywność fizyczna. Gimnastyka na świeżym powietrzu przyspiesza pracę serca, poprawia ukrwienie i dotlenienie wszystkich tkanek. Z preparatów dostępnych w aptekach bez recepty warto zwrócić uwagę na specyfiki, zawierające w swym składzie substancje o działaniu stymulującym takie jak niketamid czy kofeina (Cardiamidum, Cardiol C, Glucardiamid itp). Warto również pamiętać, że ciśnienie tętnicze z reguły wzrasta z wiekiem, dlatego też jest wielce prawdopodobne, że dolegliwości tak zwanych niskociśnieniowców ustąpią samoistnie na pewnym etapie życia.

Autor: Milena Pawłowska, mgr farmacji, Apteka Osiedlowa w Aleksandrowie Kujawskim