Tak dla Zdrowia logo

Lektura na zdrowie

Naturalne sposoby na budowanie odporności u dzieci


Eksperci przekonują, że prawidłowa dieta jest niezbędna dla odporności dzieci. Jesienią i zima ich układ immunologiczny jest są bardziej narażony na infekcje. Dbając o jego rozwój pomagamy maluchom przejść zdrowo przez chłodniejsze pory roku oraz budujemy podstawy ich zdrowia na przyszłość. Ruch na świeżym powietrzu i jadłospis bogaty w witaminy A, C i E to podstawa w walce z bakteriami i wirusami.


 

Siła witamin

Prawidłowa dieta jest podstawą rozwoju i zdrowia młodego organizmu. Jej różnorodność jest bardzo istotna: każdego dnia powinniśmy zadbać o to, by dziecko otrzymało porcję witamin i składników odżywczych z różnych grup produktów. To niezbędne m. in. do tego, by wszystkie ważne układy rozwijały się i pracowały prawidłowo. Dr Aneta Górska-Kot, Ordynator Oddziału Pediatrii w Szpitalu Dziecięcym przy ul. Niekłańskiej w Warszawie wyjaśnia, czego potrzebuje układ odpornościowy najmłodszych Poza wyrównaną różnorodnością spożywanych pokarmów, przede wszystkim witamin – głównie A, C i E, które są naturalnymi antyoksydantami i zwalczając wolne rodniki sprzyjają odporności. Najlepszym ich źródłem są produkty naturalne, przede wszystkim warzywa i owoce, których powinno się spożywać minimum 400 g dziennie, w 5 porcjach. Jedną z nich może być szklanka soku – dla dorosłych to 200 ml, a dla dzieci 150 ml. Musimy pamiętać, że organizm dzieci, w tym układ odpornościowy rozwijają się cały czas i nie można zaprzestać dostarczania mu składników odżywczych tylko dlatego, że sezon na pewne produkty się skończył. Jeśli więc w sklepie nie ma już świeżych warzyw czy owoców, to możemy składniki z nich pochodzące dostarczyć np. w postaci przetworów takich, jak soki.

Gdzie możemy znaleźć  ważne dla odporności dziecka witaminy A, C i E?

Witamina C – w związku z tym, że ludzki organizm nie potrafi sam jej wytwarzać, konieczne jest codzienne jej dostarczanie z pożywieniem. Niezawodne w tym przypadku są warzywa i owoce, np.: kapusta, kalafior, natka pietruszki, brukselka, papryka, szpinak, pomidory, czarne jagody, a także cytrusy, takie jak pomarańcze, cytryny czy grejpfruty.[1] Dostarczą jej także powstałe z nich soki, np. szklanka soku pomarańczowego pokrywa aż 50-60% zapotrzebowania na witaminę C.

Prowitamina A (beta-karoten) – najwięcej dostarcza jej marchewka. Znajduje się też w pomidorach, szpinaku czy natce pietruszki, a także botwinie, koperku, sałacie, dyni i morelach.[2] Nie martwmy się, jeśli dziecko za niektórymi z nich nie przepada – możemy podać mu szklankę, lubianego zwykle przez najmłodszych, soku marchwiowo-owocowego lub innego, warzywno-owocowego z udziałem bogatych w prowitaminę A produktów.

Witamina E – znajdziemy ją m.in. w szpinaku, sałacie i pietruszce, sokach warzywnych[3], czarnej porzeczce[4] lub agreście[5].

Odporność może wspomóc także np. tak lubiany przez dzieci klarowny sok jabłkowy, który zawiera w sobie glikozydy kwercetyny[6], związki analogiczne do rutyny – jednego ze składników podawanych w czasie przeziębień.

Ruch – bez względu na pogodę

Dr Aneta Górska-Kot podkreśla znaczenie aktywności fizycznej, przede wszystkim tej na świeżym powietrzu - Jeśli spojrzymy na Piramidę Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej zobaczymy, że podstawą zdrowia jest ruch. Dla dzieci ma on duże znaczenie, m.in. ze względu na fakt, że poprawia odporność. Specjaliści z Instytutu Żywności i Żywienia (IŻŻ) zalecają zapewnienie dziecku przynajmniej godzinę aktywności fizycznej dziennie, przy czym jednorazowo powinno być to minimum 10 minut.[7] Warto zatem wykorzystywać naturalną potrzebę najmłodszych do bycia aktywnym i wybrać się na plac zabaw, iść na spacer czy pojechać na rowerową wycieczkę. Jednak nie sporadycznie i tylko przy pięknej pogodzie, ale jeśli to tylko możliwe – codziennie – nawet w czasie niewielkiego deszczu czy lekkiego mrozu. Dobra dla budowania odporności jest także zmiana klimatu, np. weekendowy wyjazd w góry czy nad morze.

Ruch w połączeniu z odpowiednią, bogatą w witaminy dietą, pomogą organizmowi dziecka łatwiej zwalczać nie tylko jesienno-zimowe infekcje, ale też budować jego zdrową przyszłość, zapobiegając wielu chorobom dietozależnym – podsumowuje ekspert.

O KUPS

Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS) to organizacja non profit zrzeszająca oraz integrująca producentów soków, nektarów i napojów z owoców i warzyw. Reprezentuje firmy dostarczające na rynek krajowy około 60% soków owocowych i warzywnych oraz produkujące około 70% zagęszczonych soków owocowych i warzywnych w Polsce. Stowarzyszenie współpracuje z instytucjami naukowymi, laboratoriami badawczymi, dostawcami półproduktów, maszyn i opakowań. Jest również aktywnym członkiem Stowarzyszenia AIJN oraz SGFW/IRMA (Międzynarodowy System Zapewnienia Jakości Surowców do produkcji soków). W trosce o konsumentów, dokłada starań, aby stale zapewniać wysoką jakość produktów na rynku. W tym celu Stowarzyszenie KUPS przy współpracy z EQCS powołało system samokontroli przemysłowej DSK (Dobrowolny System Kontroli soków i nektarów), którego celem jest dbanie o wysoką jakość produktów dostarczanych konsumentom przez branżę. Wdrożenie systemu praktycznie wyeliminowało jakiekolwiek nieprawidłowości w procesie produkcji soków. Obecnie Polska branża sokownicza jest w grupie nielicznych liderów UE, u których sporadycznie występujące nieprawidłowości są na bieżąco weryfikowane i usuwane.



[1] Zasady prawidłowego żywienia dzieci i młodzieży oraz wskazówki dotyczące zdrowego stylu życia, pod redakcją prof. dr hab. n. med. Mirosława Jarosza, Warszawa 2008

[2] Ibidem

[3] Program edukacyjny „Soki i musy – witaminy w SMART formie”, Poradnik dla nauczyciela

[4] Tabele wartości odżywczej produktów spożywczych , IŻŻ

[5] 5 porcji warzyw, owoców lub soku, Materiały edukacyjne dla nauczycieli

[6] Determination of phenolic compounds in apples and processed apple products, Jarosław Markowski and Witold Płocharski, 2005

[7] Zasady zdrowego żywienia i aktywności fizycznej dzieci i młodzieży w wieku szkolnym, broszura dla rodziców, Redakcja naukowa: dr Katarzyna Wolnicka, prof. Jadwiga Charzewska, Instytut Żywności i Żywienia im. prof. dra med. A. Szczygła w Warszawie i Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie, 2013, str. 38

Psychodietyk - osoba , która pracuje z klientem nad psychologicznymi barierami na drodze do osiągnięcia satysfakcjonującej wagi ciała i zdrowego stylu życia poprzez:

wypracowanie zdrowych nawyków żywieniowych

wzmocnienie motywacji

zmianę niesprzyjających przekonań i zachowań

wzmacnianie poczucia własnej wartości

regulację emocji , dzięki którym możliwa jest eliminacja nadmiernego jedzenia



Mechanizm oszczędnościowego genotypu czyli dlaczego diety są nieskuteczne?

Po utracie upragnionych kilogramów będących skutkiem stosowania diety przynajmniej 90% osób powróci do swojej normalnej wagi, a często nawet ją przekroczy. Dzieje się tak dlatego, że zastosowanie diety wyzwala w naszym organizmie niestrudzone, genetycznie uwarunkowane mechanizmy przystosowania się do głodu, które posiadamy w spadku od ewolucji.

Powrót do poprzedniej wagi po zakończeniu diety nie jest związany z brakiem siły woli jak większość z nas myśli, ale z mechanizmem fizjologicznym jaki ewolucja wbudowała w nasze organizmy , byśmy mogli przetrwać jako gatunek ludzki czasu chłodu i głodu. Nosi on nazwę mechanizm oszczędnościowego genotypu. Obrazowo mówiąc: jeśli mamy do czynienia z dwoma jednojajowymi bliźniakami a jeden z nich przeszedł dietę, to jeśli po jej zakończeniu zje tyle samo co brat bliźniak , który na diecie nie był, to ten pierwszy przytyje a ten drugi nie. Podczas chudnięcia organizm przestawia swój metabolizm tak, aby uzyskać z określonej ilości pokarmu więcej kalorii i w miarę możliwości zaczyna gromadzić zapasy. To trochę tak jakby zaczął myśleć: ,,skoro teraz brakuje jedzenia, to trzeba się przygotować na taką ewentualność w przyszłości i zgromadzić rezerwy…”

Każda osoba, która stosowała diety odchudzające, polegające na radykalnej zmianie składników żywieniowych a także ich racji, po powrocie do ,,normalnego odżywiania’ ’poczuje, że jego łaknienie jest większe a ta sama ilość pokarmu wywołuje większy wzrost otyłości. Te mechanizmy metaboliczne są tym wyraźniejsze, im częściej ktoś dietę stosował.

Co zatem zamiast diety odchudzającej?

Dobre, zdrowe nawyki żywieniowe pozwalają utrzymać nasz organizm w dobrej formie zarówno psychicznej jak i fizycznej. Raz wypracowany nawyk, ukształtowany w naszej psychice jako pożądany, pozostaje z nami do końca życia. Zatem kształtowanie dobrych nawyków żywieniowych to długi proces ale niewątpliwie wpływa na lepszą kondycje całego organizmu-tak fizyczną jak i psychiczną.

Anna Proch psycholog, psychodietetyk


 
Podziel się na Facebooku
Reklama

Wyszukaj artykuł