Etykieta jest podstawowym źródłem informacji pozwalającej ocenić produkt zarówno pod kątem jakości handlowej i wartości odżywczej. Dlatego tak ważne jest, by wiedzieć, co dokładnie można z niej wyczytać.

Wybierając produkt w pierwszej kolejności kierujemy się atrakcyjną i znaną z reklam nazwą handlową, jak i chwytliwymi hasłami marketingowymi. Informacje obligatoryjne i ważne dla konsumenta w wielu przypadkach zapisywane są mniejszą czcionką i w mniej widocznym miejscu.

Co etykieta zawierać powinna - nazwa  i ilość netto

Nazwa na opakowaniu powinna pozwolić konsumentowi prawidłowo zidentyfikować produkt. Są produkty, których nazwę regulują przepisy prawa (np. masło), w innych przypadkach stosuje się nazwę zwyczajową – powszechnie znaną konsumentom (np. kaszanka). Gdy nazwa zwyczajowa nie istnieje, stosuje się nazwę opisową produktu (np. biszkopt kakaowy z kremem śmietankowym). Dodatkowo w niektórych przypadkach obok nazwy produktu podaje się informację o zastosowanych procesach przetwórczych, np. wędzony, pieczony, suszony, pasteryzowany, mrożony itp., oraz że zawiera substancje słodzące, jeśli dodano je do produktu. Ilość netto żywności podaje się w tym samym polu widzenia co nazwę produktu.

Wykaz składników

czyli informacja o wszystkich surowcach, z jakich produkt został wytworzony, w tym substancjach dodatkowych (dodatkach do żywności), aromatach. Powinny być wymienione w malejącej kolejności. Dodatki do żywności, nazywane potocznie „E – dodatkami”, można zapisywać dwojako: podając ich zasadniczą funkcję technologiczną oraz nazwę (np. wzmacniacz smaku – glutaminian monosodowy), albo symbol „E” i właściwy numer (np. wzmacniacz smaku – E 621). Brak „E” na etykiecie nie oznacza, że produkt nie zawiera substancji dodatkowych. Warto sprawdzić czy są tam  składniki mające funkcje technologiczne. Nieobecność dodatków do żywności nie powinna być jedynym kryterium wyboru produktu spożywczego. Pamiętajmy, że wszystkie „E” są dozwolone do stosowania w Unii Europejskiej, a w niektórych przypadkach ich użycie jest niezbędne dla bezpieczeństwa produktu.

Etykieta dostarcza także informacji o obecnych w produkcie składnikach alergennych, powodujących alergie lub reakcje nietolerancji i muszą być one wyraźnie wyróżnione spośród innych składników produktu, np. za pomocą pogrubienia, podkreślenia lub użycia do ich zapisu wielkich liter.

W wykazie składników znajdziemy również oznaczenie ilościowe składników, które są albo wymienione w nazwie, albo są istotne dla scharakteryzowania danego produktu.

Instrukcja użycia i warunki przechowywania

Ważnym elementem etykiety jest informacja dotycząca sposobu przechowywania produktu. Nie zawsze jest to oczywiste. Powinien się także na niej znaleźć sposób przygotowania do spożycia, czyli najbardziej optymalna i sprawdzona przez producenta metoda obróbki wyrobu.

Data ważności

Data ważności to potoczne określenie dwóch terminów: przydatności do spożycia oraz daty minimalnej trwałości. Pierwszy umieszczany jest na produktach nietrwałych mikrobiologicznie i poprzedzony sformułowaniem: „Należy spożyć do…”, np.: „Należy spożyć do 15.02.2017”. Po przekroczeniu wskazanej daty produkt uważany jest za produkt niebezpieczny.

Datę minimalnej trwałości poprzedza zwrot: „Najlepiej spożyć przed…”, lub dla produktów o długiej dacie ważności: „Najlepiej spożyć przed końcem…”. Do wskazanego terminu producent gwarantuje zachowanie przez produkt pełni cech jakościowych. Nie oznacza to, że po jego przekroczeniu produkt nie nadaje się do spożycia.

Informacja o wartości odżywczej

to wymagana prawem informacja dotycząca wartości energetycznej produktu podawanej w kJ (kilodżulach) i kcal (kilokaloriach) oraz zawartości sześciu składników: tłuszczu, kwasów tłuszczowych nasyconych, węglowodanów, cukrów, białka i soli. Wyrażana jest zawsze w przeliczeniu na 100 g lub 100 ml produktu, często w przeliczeniu na określoną porcję produktu. Na wielu etykietach stosowana jest również informacja o zawartości błonnika.

Może być również podana wartość procentowa referencyjnych wartości spożycia (RWS), która wskazuje, jaką część RWS na energię lub dany składnik odżywczy pokrywa 100 g/100 ml i/lub porcja produktu. RWS dla tłuszczu, kwasów tłuszczowych nasyconych, węglowodanów, cukrów, białka i soli zostały określone dla osób dorosłych i przeciętnej diety dorosłego człowieka (przyjętej na potrzeby znakowania żywności wartością odżywczą) wynoszącej 2000 kcal dziennie.

Referencyjne wartości spożycia wynoszą odpowiednio:

Źródło: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności